در عرفان های سنتی پس از قبول کلی ایده ها و آموزه هایی که اغلب اجتماعی و حامی و برساخته قدرت اند، «حق انتخاب» برای فرد رو به کاهش می رود و در نهایت در کنار ایده هایی مانند تسلیم، عبادت، اطاعت، خدمت، عشق و فنا به صفر می رسد.
از قدیم گفته اند حکمت، نکبت است و دانش شوم! اما چرا؟! چون فردی که راه دانایی و خردمندی را در پیش بگیرد ناگزیر با مردم فاصله ای پیدا می کند و پرکردن این شکاف آسان نخواهد بود. اینکه در قرآن کریم هم آمده است که «اکثرهم لا یعقلون» یا زمانه به مردم نادان (شکارچی ها و فرصت طلب ها) زمام امور را می دهد و نه اهل دانش و فضل، حکایت تازه ای نیست. اما در عصر اطلاعات و آموزش همگانی و به اصطلاح حاکمیت قانون بد نیست که این گزارش را از سایت ترجمان بخوانیم تا انتظارات خودمان از دیگران و حتا از خودمان کم شود با هم مهربانانه تر رفتار کنیم چه آنکه همه ما گاهی، گاهی کم گاهی بیش از خردورزی دور می شویم.