یادداشت های دکتر محی الدین قنبری

درباره دین و فرهنگ: برای آگاهی، برای بهی

یادداشت های دکتر محی الدین قنبری

درباره دین و فرهنگ: برای آگاهی، برای بهی

سلام خوش آمدید

۲ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «قضاوت» ثبت شده است

امشب به لطف پیشنهادهای چندباره دوست و هم کلاسی گرامی ام آقای رضا فاضلی، فیلم 12 مرد خشمگین را دیدم. این فیلم 63 سال پیش (1957) ساخته شد و من 20 سالی پیش در برنامه ای گزارشی برای معرفی آن دیده بودم و امشب این سعادت را داشتم که آن را سر صبر و دل سیر ببینم.

12 مرد خشمگین

یادم افتاد استاد فرزانه ام جناب محقق منوچهر صدوقی سها هنگامی که با دوستی به دفترشان رفته بودیم گفتگوهایی شد درباره برخی ماجراهای جنایی و به وِیژه آنها که گوشه ای هم به سیاست می زد. دم در که از هم جدا می شدیم رو کرد به ما و گفت:


هرگز در این پرونده ها و داستان ها داوری نکنید!

من بعد یادم افتاد که استاد، وکالت هم کرده اند و این فرمایش ایشان برآمده از تجارب حقوقی ایشان هم هست. همیشه این جمله ایشان در بزنگاه های مختلف یادم می آمد. دهه شصت خونبار و اندوهبار! قتل های زنجیره ای دهه هفتاد و زندانی های سیاسی و خیلی چیزهای دیگر که آدم را احساسی می کند ولی این جمله را به یاد می آوردم که در چیزی که اطلاع کامل ندارم ورود و داوری نداشته باشم و هر بار که هیجان و عاطفه پیشی داشت و چیزی گفتم یا نوشتم بعد در آن تردید کردم و دیدم که جمله استاد باید پیش رویم باشد.

از سوی دیگر، گفتاری را از محقق ارجمند دکتر محمدرضا نیکفر خواندم که «قضاوت کنیم!»:

   مدتی است که به این نتیجه رسیده ام که «داوری» کردن بخش مهمی از زندگی انسان است. امری است که برای زندگی فرد و اجتماع نقشی اساسی دارد و در صورت نا به سامانی در آن سامانی در زندگی نخواهد ماند. ما هر روز از پگاه تا خورشد (غروب) دهها بار داوری می کنیم و بر اساس آنها پیشرفت و افق گشایی ها و رنجش و ناراحتی های برای خود و دیگران به وجود می آوریم.

یونسکو، مرکز آموزشی، علمی و فرهنگی ملل در فرانسه، در انواع یادگیری ای که برای انسان امروزی مطرح کرده به مسئله داوری اهمیت ویژه داده است. دین داری نیز نوعی از داوری و سامانه ای از داوری ای های نظری و عملی را در خود دارد. منابع در ایران در این مورد محدود است و بحث چنان که باید و شاید مورد توجه واقع نشده است. در اینجا میل دارم نظر دوستان را به عنوان یک هم اندیشی و مشورت داشته باشم. لطف می کنید اگر نکته ای در پاسخ به پرسش های زیر به نظر شریفتان رسید بیان کنید:


1. مفاهیم مرتبط و مترادف با داوری چیست؟ قضاوت و ... 

2. متغیرهای داوری چیست؟

3. داوری درست چه شرایط و ضوابطی دارد؟

4. اخلاقی یا غیراخلاقی و در نهایت ضداخلاقی بودن یک داوری چگونه مشخص می شود؟


سپاسگزارم.