یادداشت های دکتر محی الدین قنبری

درباره دین و فرهنگ: برای آگاهی، برای بهی

یادداشت های دکتر محی الدین قنبری

درباره دین و فرهنگ: برای آگاهی، برای بهی

سلام خوش آمدید

اقلیت های دینی در ایران چند نفرند؟

شنبه, ۱۹ شهریور ۱۴۰۱، ۰۳:۵۵ ب.ظ

نمی دانیم جمعیت هر یک از اهل تشیع و تسنن در ایران چند نفرند! ولی هر دوی اینها با هم 99/6% از جمعیت کل ایران در سال 1395 (آخرین سرشماری) اعلام شده اند.

در سال 1960 یعنی 62 سال پیش بین 10 تا 15 هزار زرتشتی در ایران زندگی می کردند که نزدیک به 6500 نفر از آنها در تهران و 3700 نفر در کرمان و 700 نفر در یزد بوده اند. تداوم این دین در  ایران به سبب کاهش موبدان یعنی دینیاران زرتشتی رو به تهدید است در دهه 1930 نزدیک به 200 موبد در یزد وجود داشته اما در سال 1964 شمار آنها حتا به ده نفر هم نمی رسید. جمعیت زرتشتیان در هند هم رو به کاهش گذاشته است. پارسیان نامی است که این جمعیت در هند به خود گرفته اند و در سال 1951 نزدیک به 116 هزار نفر پارسی در هند زندگی می کردند این شمار در سال 1975م به نزدیکی 85 هزار نفر رسید که در حدود 31 هزار نفر کاهش را نشان می داد.(1). جالب آن است که در گزارش زیر جمعیت زرتشتیان ایران در سالهای 1390 تا 1395 به جای آنکه بیشتر شود هشت درصد هم کم شده است! جمعیت ایران در این مدت 60 سال گذشته نزدیک به سه و نیم برابر شده است و جمعیت زرتشتیان ایران نزدیک به دو برابر شده است.  اندازه مرگ و میر، مهاجرت و زاد و ولد سه راستای اصلی در تحرک و تغییر جمعیت است. در جهان هر اندازه یک جمعیتی ثروتمندتر است فرزند کمتر می آورد و هر اندازه فقیرتر فرزند بیشتر و این مسئله چنانکه هانس روزلینگ، کارشناس مدیریت سلامت سازمان ملل و استاد دانشگاه استکهلم روشن کرده پیوندی با دین ندارد. افغانستان کشوری مسلمان ولی با بیشترین زاد و ولد و کودک همسری و قطر کشوری همتراز با نرخ زاد و ولد کشورهای شمال اروپا هر دو مسلمان اند یا کنیا هم که کشوری فقیر و مسیحی نشین است زاد و ولدی بسیار دارد.

مرکز آمار ایران شمار اقلیت های دینی را اینطور منتشر کرده است:



جمعیت فرقه های ایران هم جا دارد منتشر شود. این به مدیران کمک خواهد کرد تا تصمیم گیری های فرهنگی درست تری داشته باشند و مردم آن جمعیت ها هم متناسب با جمعیت خودشان مشارکت مدنی مناسبتری خواهند داشت. جمعیت صوفیان، بهاییان، یزیدیان، یارسانان، منداییان و فرقه های اهل سنت که به نظرم اکنون بین 15 تا  20 درصد از جمعیت کشور باشند بزرگترین اقلیت دینی و مذهبی ایران را تشکیل می دهند. 


مقاله زیر هم گزارشی از داده های جمعیتی ادیان در ایران و پراکندگی و تحرک آنها به دست داده است.

ابراهیم معظمی گودرزی (1387)


در کتاب «ادیان در آیینه آمار» (2) می توان گزارش جمعیتی ادیان را در دامنه های گوناگون دید:



جدول زیر(3) هم شمار دینداران جهان را نشان می دهد:


برخلاف نظری که از پایان دینداری جهان داده می شد پیش بینی های جمعیتی نشان از پایداری و رشد بیشتر شمار دینداران است. یکی دیگر از موارد جالب در این گونه بررسی ها اندازه مهاجرت دینداران است. جدول زیر تحرک جمعیتی خداناباوران را در کشورهای مهاجرفرست و مهاجرپذیر (4) نشان می دهد.



1. یامااوچی، ادوین. ام، ایران و ادیان باستانی، ترجمه منوچهر پزشک، تهران، ققنوس، 1393، ص 461 به نقل از مری بویس، سنگر پارسی زرتشتیان (متن انگلیسی)، آکسفورد، 1977، ص 14.

2. ملتون، جی گوردون، ادیان در آئینه آمار، بررسی تحولات پیروان ادیان از سال 1970 تا چشم انداز 2050، ترجمه محمد آقاجانی، قم، نشر ادیان، 1393، ص 165.

3. همو، ص 37.

4. همو، ص 36.


نظرات (۱)

سلام

میبینم که از آمار ما زیاد استفاده می کنی

پاسخ:
داده های مرکز آمار ایران که زحمتهایش با شما و دیگر همکاران است آقای دکتر گاهی چشم ما را هم روشن می کند.

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی